Afgelopen week heb ik de film De acht bergen gezien en het overtrof mijn hoog gespannen verwachtingen. Het boek heb ik al een paar keer gelezen en behoort tot mijn favorieten. Ik heb zelden een film gezien die zo dicht bij de stijl en de sfeer van een boek blijft en precies aansluit bij de beelden die ik zelf in mijn hoofd gevormd heb.
Als ik zou moeten zeggen wat het thema van het boek is, dan zou ik dat duiden als de levenslange zoektocht naar verbinding tussen mensen en naar wat je te doen staat in het leven. Het boek en de film roepen een gevoel van weemoed bij me op, een verlangen naar een plek om naar terug te keren. Het vertelt van teleurstellingen en uitsluiting in familierelaties en hoe dat doorwerkt in de generaties en verkent aan de andere kant ook hoe trouw zijn aan jezelf en elkaar eruit kan zien.
Jeugdvrienden
Het verhaal gaat over de stadsjongen Pietro die jaarlijks met zijn ouders op vakantie gaat in een Noord Italiaans bergdorp en bevriend raakt met Bruno, een zoon van bergbewoners. Het is een prachtige beschrijving van een jeugdvriendschap die op de proef wordt gesteld, ze verliezen elkaar bijna 20 jaar uit het oog en vinden elkaar later weer terug.
Plek om te schuilen
Het verhaal bevat veel tragiek en onvermogen om verbinding te maken, beide jongens worstelen met de relatie met hun vader. Mij intrigeert ook de relatie van Pietro met zijn moeder. Zij leeft jarenlang tussen haar man en haar zoon, twee zwijgende mannen. Achteraf blijkt dat zij 20 jaar lang de lijntjes tussen de twee jongens vastgehouden heeft. Pietro prijst geregeld het talent van zijn moeder om te netwerken en vriendschap te onderhouden. Pietro en Bruno bouwen samen een barma, een berghut en dat wordt de plek waar ze hun vriendschap beleven. Zelf heb ik niet zo’n fysieke plek voor mijn vriendinnen, maar via contact per telefoon en ontmoetingen bouwen we ook samen aan een barma, een plek om te schuilen, waar aandacht en liefde vanzelfsprekend zijn.
De tocht langs de acht bergen
Het boek ontleent zijn titel aan een verhaal dat een oude Nepalese man aan Pietro vertelt. Sommige mensen maken in hun leven de tocht langs de acht bergen (of de acht zeeën) anderen bereiken de top van de berg Sumeru in het midden. De vraag is: ‘wie zal meer hebben geleerd’ of ‘wie van de twee brengt iets goeds tot stand’? Deze metafoor geeft de archetypische tegenstelling weer tussen reizigers en achterblijvers. Pietro herkent daarin zichzelf als de rusteloze reiziger en Bruno die op de berg blijft en geeft hem het voordeel van de twijfel. ( 1)
Verbonden en vrij
Nu onze beide kinderen over de wereld reizen, raakt het verhaal me op een andere manier.
Onze dochter en haar vriend zijn begonnen aan een reis van anderhalf jaar over de wereld, onze zoon is al negen maanden onderweg en is van plan zijn huis te verkopen om verder te kunnen reizen in Europa. Je zou kunnen zeggen dat zij de tocht langs de acht bergen maken. Mijn man zou het liefst met zijn zeilboot de tocht over de acht zeeën maken. Zelf heb ik net als de moeder in het boek het gevoel dat ik op mijn post moet blijven om de haard te voeden. Onze opdracht als ouders is onze kinderen vrij te laten ook als we hun keuzes niet altijd begrijpen. Ieder op onze eigen wijze kunnen we doen wat het leven ons leert en geleerd heeft om te doen, zoals Bruno het verwoordt. We kunnen elkaar niet behoeden voor teleurstellingen, maar we kunnen elkaar wel met al onze liefde en kracht bijstaan en zoveel mogelijk steunen.
De acht bergen, Paolo Cognetti
Film De acht bergen. van Felix van Groeningen en Charlotte Vandermeersch
- Zie ook mijn blog over achterbijvers, 1 maart 2017 Wonen overal nergens thuis.
