Een aantal jaren geleden hoorde ik iemand zeggen over de periode van haar eerste huwelijk: ‘dat was in mijn vorige leven’. De laatste tijd moet ik geregeld aan die uitspraak denken. Soms heb ik ook het gevoel dat ik een aantal ‘vorige levens’ heb gehad. Afgelopen weekend was de Furieade in Maassluis, een evenement met veel oude schepen in de haven. Aan de kade lag een grote tweemastklipper van 30 meter lang afgemeerd. Ik liep daar langs en keek vol ontzag naar de hoge masten en het enorme grootzeil en naar de schipper die zat te keuvelen op het achterdek.
Ik kan me haast niet meer voorstellen dat ik acht jaar met mijn man met zo’n groot traditioneel zeilschip heb gevaren en in zo’n klein roefje heb gewoond.
jaarringen van ervaring
Al die ervaringen van vorige levensfasen zitten opgeslagen, ja waar zitten die eigenlijk? In mijn geheugen, in mijn lichaam, in mijn praktische vaardigheden en of mijn theoretische kennis? Misschien is het met mensen wel net zo als met bomen. Als je mij figuurlijk gesproken, zou doorzagen of door een ‘ervaringsscan’ zou halen, dan zie je misschien wel jaarringen. Soms dicht op elkaar als het moeilijke jaren geweest zijn en soms wat wijder uit elkaar als er ruimte was voor ontwikkeling en groei. Ik vermoed dat mijn herinneringen doorwerken in mijn hele lichaam, in mijn hart, ziel en verstand en daar de kleur van mijn leven bepalen, mijn grondstemming.
rauwe verhalen
Wat me fascineert is wat we ons herinneren over onze ’vorige levens’ en wat we anderen daarover vertellen. Pas heb ik een tweedaagse training gevolgd over narratieve therapie. Daar werd gesproken over rauwe verhalen. We maken een verhaal van onze ervaringen en hangen er een bepaald label aan. De vragen die we stellen aan onszelf of aan anderen maken dat we bepaalde verhalen gaan vertellen en aan elkaar gaan knopen tot een verhaallijn. De klipper roept verhalen bij mij op over hoe druk we het hadden met die groepen gasten en hoe zat ik dat soms was. Aan de andere kant voel ik een soort weemoed en heimwee naar mijn jonge jaren en het plezier van buiten zijn, elke dag zeilen en mensen een fijne week bezorgen.
even niet
Een voorbeeld van een verhaal waarin beide verhaallijnen samen komen is het volgende. Halverwege het vaarseizoen had ik een keer totaal genoeg van het lawaai en gedoe met de luidruchtige Duitse scholieren en de brallende kegelclubs in het weekend. Ik vond dat ik wel toe was aan een weekje vrij. Ik zou me afzijdig houden van de groep, de matroos en mijn man het werk laten doen en me zo min mogelijk laten zien. Op maandagochtend stopte de bus met de nieuwe groep op de kade. Een groep met 10 verstandelijk gehandicapten en vier begeleiders stapte uit.
bijzondere gasten
Hoe zo, afzijdig houden? We moesten hard aanpoten om zelf de zeilen te hijsen en het onze bijzondere gasten naar de zin te maken. De mensen genoten met volle teugen. Twee jongens met het syndroom van Down werden spontaan verliefd op mij. Na een uitstapje naar Amsterdam wilde één van hen graag ‘balletje balletje’ met me spelen. Dieter zette drie bekertjes voor me neer, goochelde daar wat mee en dan moest ik raden onder welk bekertje het balletje lag. Als ik goed raadde kreeg ik een zoen als beloning. Om de natte zoenen te voorkomen, dacht ik slim te zijn en fout te raden, maar toen kreeg ik een zoen als troostprijs. Het is één van de zeilweken die nog steeds warme gevoelens bij me oproept.
recht doen aan vroeger
Hoe het ‘echt’ was, vroeger, dat kan ik nooit meer helemaal navoelen, maar aan de herinnering kan ik werken door ook aandacht te besteden aan de uitzonderingen en de ondergesneeuwde ervaringen. Schrijven is voor mij een mooie manier om mijn ‘vorige levens’ recht te doen.
Hoe ga jij om met herinneringen uit jouw ‘vorige levens’? Herken je zo’n trigger die een ondergesneeuwde ervaring weer naar boven haalt?
Lees ook: een straatboom als getuige, categorie: seizoenen
Mooie verhalen, Rita! Ik kan er ook wel aan relateren. Altijd als ik op de camping kom, denk ik weer aan de zomer die ik als campingmedewerker doorbracht in zuid Frankrijk. Ik was een jaar of 22 oud. Nostalgie is dan niet ver weg. Terwijl het met de camping behoorlijk slecht ging, collega’s overwerkt raakten en enkele gasten boos zijn weggegaan, omdat de nieuwe eigenaar overal de bezem door had gehaald. Ik zou zulke herinneringen niet willen missen, ook al zit er altijd ook iets dubbels aan.
Mooi verhaal Rita.
Gisteren heb ik definitief afscheid genomen van de boot van mijn ouders….Het koopcontract was ondertekend door mijn vader en ik ging het verder afhandelen.
Met een brok in mijn keel en lood in de schoenen ging ik naar Akkrum…Onderweg kwamen heel veel herinneringen bij mij boven…Wat zijn we vaak aan het varen geweest, ook samen met onze dochters.. Warme herinneringen kwamen boven…Prachtig waren die tochtjes over de Friese wateren!
Zeer waardevolle herinneringen!!
Trigger voor mijn herinnering aan een vorig leven is, als ik op een herfstdag over gevallen blaadjes door het park aan het hardlopen ben. Het brengt mij terug naar de tijd dat ik op 18 jarige leeftijd op 1 september in bosrijk Ermelo aan mijn opleiding tot verpleegkundige begon. Het eerste jaar van de opleiding bracht ik verplicht door in het zusterhuis wat was omgeven door grote kastanjebomen. Doorgaans is mijn herinnering dat ik daar een leerzame tijd had, veel gelachen heb en daar ‘volwassen’ ben geworden en dat het een heel waardevol jaar was. Maar in mijn ondergesneeuwde herinnering weet ik dat ik in dat jaar ook veel heb gehuild, om wat ik zag, moest en ervoer in dat ziekenhuis, en heimwee; veel heimwee.
De ziekte waar ik nu mee te maken krijg is een en al trigger!!
De herinneringen aan de ziekte processen van mijn ouders en wat dat met mij deed in die tijd. (Jong gezin, werk en een echtgenoot die veel buitenslands vertoefde).
De vechtlust en het optimisme van hen, die ik waarschijnlijk via hun genen heb meegekregen.
Hoe dankbaar ik ben, dat ik mijn kinderen eerst volwassen heb mogen zien worden. Überhaupt dat ik ze heb gekregen! Mijn jaarringen zijn ook van heel divers formaat , maar elke jaarring heeft mij gemaakt tot wie ik nu ben. En ik ben er zo dankbaar voor.
Oude foto’s maken herinneringen wakker. ik sta met en foto van onze jongste in handen : blonde krullen en een eigenwijs snoetje vertederen mij. ik voel de neiging haar overal voor te willen beschermen. Alsof ik in staat ben haar gelukkig te maken. Over twee weken gaat dat kleine meisje een cursusjaar naar Australie. De foto laat me realiseren dat de peuter echt groot is geworden en dat ze vol vertrouwen aan haar reis begint. Ik zal haar op het vliegveld uitzwaaien en me groot houden. Want ach, eigenlijk wil ik nog steeds haar optillen en beschermen. Ik weet ook dat ze haar eigen weg wil en gaat zoeken en dat dat goed is.